S obzirom na neizvjesnost izmjena Izbornog zakona, u entitetu Republika Srpska nezvanično je plasirana priča o mogućnosti RS-a da samostalno održi izbore za Narodnu skupštinu RS-a i predsjednika RS-a 2022. godine. Međutim, zakonitost takve radnje je nemoguća.
S obzirom na trenutne političke formacije i ponašanje stranaka sa sjedištem u RS-u kada je u pitanju rad državnih institucija, kao i izjavu predstavnika HDZ-a da sljedeće godine neće biti izbora bez izmjena Izbornog zakona, upravljačke strukture RS-a jasno planiraju produbiti političku krizu održavanjem izbora samo na prostoru RS.
“Izborni zakon BiH definiše da Centralna izbora komisija BiH organizuje i provodi izbore za nivo BiH, ali je kasnijim intervencijama visokih predstavnika to prošireno, međutim, tehnički Republika Srpska sama može provoditi izbore za svoj nivo vlasti iako se postavljaju brojna pitanja. Recimo birački spisak se povlači iz IDDEEA-e, koja je na nivou BiH, ali i tu se može pronaći rješenje”, rekao je Aleksandar Radeta, član Izborne komisije RS-a za Nezavisne.
Radeta smatra da RS ima svoj zakon i komisiju te da može samostalno organizirati i voditi izbore za NSRS. Za usporedbu, Federacija BiH nema svoje izborno povjerenstvo kao entitet.
Zakon je u ovom smislu jasan, Republika Srpska nema ovlasti samostalno raspisati izbore.
Član 2.9 Izbornog zakona BiH, Centralna izborna komisija raspisuje izbore za sve nivoe vlasti, ovjerava političke stranke, koalicije, liste nezavisnih kandidata i nezavisne kandidate za učešće na svim nivoima neposrednih izbora u Bosni i Hercegovini, utvrđuje i potvrđuje rezultate svih neposrednih i posrednih izbora itd.
Ovlaštenja Republičke komisije RS-a prilično su ograničena. Ona donosi opšte akte u vezi s razrješenjem gradonačelnika grada i načelnika opštine, provodi postupke u vezi s razrješenjem gradonačelnika grada i načelnika opštine prije isteka njihovog mandata, nadzire postupak opoziva i odgovara za zakonito provođenje tog postupka. Isto tako, komisija RS-a pruža stručnu pomoć skupštini opštine, odnosno grada i organima za provođenje postupka za opoziv.
Također se može uključiti u određene aktivnosti tijekom izbornog procesa ako mu ta ovlaštenja delegira CiK Bosne i Hercegovine.
“Vrši poslove koje joj je prenijela Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine i druge poslove utvrđene aktima Republičke izborne komisije, ovim zakonom i Izbornim zakonom Bosne i Hercegovine”, piše u članu 13. Izbornog zakona Republike Srpske.
